Računari u animaciji

Kompjuterski animirani filmovi nisu jedini kod kojih se koriste računari pri animaciji

Priprema položaja Normanovih očiju i kapaka pre stavljanja novog lica

Kada neko pomene računare i animaciju, odmah se pomisli na Pixar, DreamWorks, kao i na njihove impresivne kompjuterski generisane likove i svetove. Ove godine dva filma koriste računare za ubrzavanje procesa, odnosno poboljšanje kvaliteta animacije na drugačiji način – upotrebom 3D štampača. Filmovi „The Pirates! Band of Misfits” slavnog studija Aarman Animation, i „Paranorman” iz studija Laika koriste animaciju kadar po kadar sa postepenim pomeranjem figura. Osnove ove tehnike animacije nisu se menjale više od 100 godina. Tradicionalno, ove figure prave se ručno od specijalne vrste plastelina zbog brzine i lakoće oblikovanja, kao i zbog toga što taj materijal dobro podnosi postepenu manipulaciju. Kako publika i autori žele u filmovima da vide što veći nivo detalja, pravljenje figura traje sve duže, a čak i tada može da se dostigne granica mogućnosti modelara. Tada na scenu stupaju računari.

Iako se ovi filmovi prave stop motion animacijom, prvi korak je identičan kao kod naslova rađenih sa kompjuterski generisanim slikama. Prvo se prave kompjuterski 3D modeli likova sa željenim nivoom detalja. Ovi modeli se ili potpuno prave u CAD programu ili modelari ručno naprave veliku figuru, koja se zatim trodimenzionalnim skeniranjem prabacuje u digitalni žičani model. Taj model se zatim u programu doteruje u skladu sa prohtevima animatora. Već se kod ovog koraka dolazi do prve bitne razlike. 3D modeli za kompjutersku animaciju biće renderovani i prave se tako da budu celina čijim delovima može da se manipuliše unutar računara. Eventualno se postavlja virtuelna muskulatura ispod kože kako bi kretanje delovalo realnije. S druge strane, model figure za animaciju kadar po kadar ima u prvom planu nešto drugo – proizvodnju delova pomoću 3D štampača i sastavljanje figure u celinu koja funkcioniše na željeni način.

Gusarski kapetan rastavljen na osnovne delove, sa zamenama za usta, kapke i šake

Tradicionalni model stop motion animacije je blago ručno pomeranje figura između pravljenja svake nove sličice. Ipak, da bi animacija izgledala glatko, najbolje je da postoje kompletno nove verzije figura koje se menjaju iz kadra u kadar. Naravno, tada bi bilo potrebno pravljenje hiljada figura, što bi za modelare predstavljalo godine posla. Zato se, da bi kretanje likova na filmu bilo glatko a ceo proces animacije bio što brži, pribegava pravljenju modularnih figura čiji se najpokretniji delovi lako menjaju. Najčešće su u pitanju delovi ruku, nogu i, naravno, lica. Tu se vidi razlika u pristupu kod dva filmska studija. U Aardmanu su za „ The Pirates!” dizajnirali likove tako da im lice bude sastavljeno od više delova koji se sklapaju kao dečje kocke. Na taj način se novi izrazi lica dobijaju izmenom delova sa ustima i, prema potrebi, očnih kapaka i obrva. S druge strane, u studiju Leika, za „Paranormana” su pravili figure čija su kompletna lica lako izmenljive maske, pa se od sličice do sličice menjaju cela lica svakog lika u kadru. Sve to znači da se na figurama likova u oba filma nalaze tanki procepi tamo gde jedan izmenljivi deo naleže na drugi. Kada su na vidljivim mestima kao što su lica, ovi procepi se uklanjaju u postprodukciji računarskom obradom svake sličice.

Ardman je za izradu svojih figura koristio 3D štampač Envisiontec Perfactory Standard, koji svetlom stvrdnjava medijum od akrilatne smole u rezoluciji 30 mikrometara (takozvana stereolitografija). Četiri takva štampača mesecima su pravila oko 7000 delova za tela svih likova u filmu i oko 20.000 izmenjivih usta (donjih delova lica) za animaciju govora i različitih izraza. Prema navodima animatora, neophodni minimum za osnovne potrebe lika koji govori je oko 50 usta, ali što su obimniji uloga i dijalog lika, to je veća potreba za više usta dodatnim položajima. Tako je glavni lik Kapetana imao oko 260 lica, kraljica Viktorija i Čarls Darvin oko 220 i između 50 i 200 usta za svaku drugu figuru korišćenu u filmu. U Leiki su koristili drugi 3D štampač da postignu slične efekte. 3D Systems ZPrinter 650 koristi tehniku selektivnog laserskog sinterovanja (SLS) da od praškastog plastičnog granulata napravi čvrste predmete. Rezolucija ovog uređaja je 100 mikrometara, ali je u pitanju kolor 3D štampač, tako da gotovi delovi izlaze iz mašine sa željenom bojom, pa nije potrebna duga naknadna obrada. Likovi u „Paranormanu” takođe koriste oko 250 različitih lica, a za potrebe filma odštampano je više od 31.000 delova.

Bez obzira na film, treba uzeti u obzir to da se broj kombinacija izraza lica višestruko umnožava što je više pokretnih delova, tako da samo kretanjem obrva, očiju i usta može da se postigne više od milion izraza lica. Ipak, čak i pored ubrzanja koje proizilazi iz upotrebe 3D štampača, pravljenje ovakvih filmova traje godinama. Kako tehnologija 3D štampe napreduje u pravcu veće brzine i preciznosti po manjoj ceni, ostaje da se vidi da li će ove tehnike postati povoljnije od pravljenja kompjuterski animiranih filmova, što bi moglo da dovede do renesanse stop motion animacije.

Dragan KOSOVAC