Archaeology of the Unconscious

Zigmund Frojd, fiziolog, lekar i psiholog, smatra se jednim od najuticajnijih i najautoritativnijih mislilaca dvadesetog veka. Sa svojim bliskim saradnikom Jozefom Brojerom (Joseph Breuer), Frojd je ustanovio teoriju ličnosti koja temeljno razrađuje koncepte nesvesnog, infantilne seksualnosti i represije, deleći ljudsku psihu na tri dobro poznate instance – id, ego i superego. Ova kontroverzna teorija i drugi Frojdovi radovi poslužili su kao temelj psihoanalize, psihoterapeutske discipline koja ima karakterističan pristup lečenju abnormalnih mentalnih stanja. Sem toga, njegove inovativne metode interpretacije ljudskih snova, dela i simbola uopšte ostvarile su snažan uticaj na mnoge antropološke nauke.

Frojdov muzej u Beču finansirao je pre nekoliko godina izradu neobične multimedijalne biografije velikog naučnika. Projekat je poveren austrijskoj izdavačkoj kući Nofrontiere Design, koja je izdanjem Sigmund Freud – Archaeology of the Unconscious dokazala da ima tim nadahnutih dizajnera koji su korisničko okruženje programa vešto prilagodili tematskom okviru prezentacije. Neobičan upravljački interfejs u početku može da zbuni, ali dobro raspoređene opcije za navigaciju omogućuju lakše snalaženje.

Okosnicu monografije čine biografski podaci, ali i sama teorija ličnosti koja sve akcije pojedinca tretira kao produkt podsvesti, a snove kao prozor u nepristupačne kutke nesvesnog dela ličnosti. Program je zamišljen kao svojevrstan alat koji čitaoca upoznaje s Frojdom, ali i sa sopstvenom podsvešću, kroz zanimljiv sadržaj koji je podeljen na jedanaest nezavisnih, bogato ilustrovanih storija. Ove priče su uobličili eksperti Frojdovih muzeja u Beču i Londonu, te stručnjaci bečkog društva Sigmund Frojd koje čine eminentni psihoanalitičari i vrhunski poznavaoci Frojdovog rada. Naučnim stilom i efektnom kombinacijom kratkih tekstualnih zapisa i adekvatnih umetničkih ilustracija autori su uspeli da dočaraju prirodu i suštinu mnogih apstraktnih elemenata Frojdovih teorija, poput „interpretacije snova”, jednog od najkompleksnijih elemenata psihoanalitičke definicije ličnosti. Svi problemi obrađeni su tako da ih s lakoćom mogu shvatiti i potpuni laici koji nisu podrobnije upoznati sa sadržajem Frojdovog učenja. Unutar programa postoje i opcije za povezivanje s Web prezentacijama Frojdovih muzeja u Austriji i Velikoj Britaniji.

O kvalitetu ove multimedijalne prezentacije svedoči i prva nagrada na konkursu Europrix 1999. godine (www.europrix.org) koju je dobila u kategoriji izdanja posvećenih kulturnom blagu Evrope.

Gradimir JOKSIMOVIĆ