Povodom proslave osam vekova od izgradnje Hilandara, velikog jubileja Srpske pravoslavne crkve koji je obeležio smiraj dvadesetog veka, kompanija Studio A je pripremila multimedijalnu monografiju o srpskoj carskoj lavri. U svetlu nemilih događaja koji su nedavno potresli zidine jedinog srpskog manastira na Svetoj gori, na prošlom Sajmu knjiga u Beogradu predstavljena je nova verzija programa, čiji sadržaj nije značajnije promenjen u odnosu na izdanje koje datira iz 1997. godine.

Sveta gora: osam vekova Hilandara i loza Nemanjića je program koji nosi blagoslov hilandarskog sveštenstva, a osmišljen je tako da kroz multimedijalni doživljaj korisnika upozna sa svih dvadeset manastira Svete gore. Za prvi kontakt s programom ponuđena je interaktivna mapa Svete gore, dok se o Hilandaru govori u nekoliko poglavlja: kroz fotografije i planove prikazana je arhitektura, kulturno blago je predstavljeno reprodukcijama najpoznatijih ikona, freski i drugog blaga, a ostatak prostora ispunjen je tekstovima o velikim čudima Svete gore, čudotvornim hilandarskim ikonama, vladarima iz loze Nemanjića, kao i kartama starih granica srpskih zemalja i mapama Savinih putovanja (šteta je što nema više istorijskih informacija o Nemanjićima i srpskoj državi iz vremena pre najezde Turaka). Disk sadrži kompletan katalog hilandarskog blaga prikazanog na izložbi „Blago Svete gore” koja je održana u Solunu 1997. godine.

Članci o manastirima su sadržajni i obiluju hiperlinkovima i arhaičnim pojmovima, čija se objašnjenja mogu naći u okviru azbučnika koji je izdvojen u zasebnu celinu (njime su obuhvaćeni arhaizmi, stručni izrazi vezani za istoriju umetnosti, kao i teološke lekseme). Dosta pažnje je posvećeno samom Hilandaru i njegovoj bogatoj umetničkoj riznici: objekte Hilandara korisnik upoznaje preko fotografija, preciznih građevinskih planova i propratnih tekstova, a likovna ostvarenja u okviru hronološke izložbe. Svaki predmet je predstavljen slikom koja se može uvećati. U okviru poglavlja o Nemanjićima mogu se pregledati freske s portretima vladara iz ostalih srpskih manastira. Za prekraćivanje vremena i proveru stečenog znanja predviđena je jednostavna igra u kojoj korisnik treba da uparuje imena srpskih vladara s njihovim portretima na freskama, prepoznaje hilandarske ikone i imenuje ostala blaga manastira.

Korisničko okruženje programa nije promenjeno još od prve verzije, tako da pati od tehnoloških ograničenja, među kojima najviše smeta mala (VGA) rezolucija prikaza.

Gradimir JOKSIMOVIĆ